Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı, Prof. Dr. Gülistan Karadeniz, KOAH hastalığı ile ilgili bilgiler verdi.
‘EN DEĞERLİ RİSK FAKTÖRÜ TÜTÜN KULLANIMI’
Dünyada her yıl 3 milyon insanın KOAH nedeniyle hayatını kaybettiğini ve bu oranının tüm ölümlerin yüzde 6’sını oluşturduğunu söyleyen Prof. Dr. Gülistan Karadeniz, dünyada KOAH hastalığının yaygınlık oranının yüzde 10 ve en sık görülen 3’üncü mevt nedeni olduğunu belirtti. Türkiye’deki KOAH hastalığının yaygınlık oranının dünyayla paralel olduğunu kaydeden Prof. Dr. Karadeniz, “Kadınlarda oran yüzde 7 ile 8 ortasında olmak üzere daha düşük görülürken, erkeklerde bu oran yüzde 12 olmak üzere daha fazla. En değerli risk faktörü tütün kullanımı olmakla birlikte, bireyin anne karnından itibaren maruz kaldığı tüm çevresel ve genetik faktörler KOAH oluşması için bir risk. Yalnızca etkin sigara kullanımı değil, pasif maruziyet, elektronik sigaralar, çocukluk çağında geçirilen enfeksiyonlar, mesleksel yahut çevresel hava kirliliği kaynaklanan her türlü toz, kimyasal yahut partiküller KOAH oluşmasında en kıymetli nedenleri arasında” sözlerini kullandı.
‘AKCİĞER İŞLEVİNİZİ BİLİN’
KOAH oluştuktan sonra geri dönüşün olmadığını söyleyen Prof. Dr. Karadeniz, “İlerleyici nefes darlığı ve teneffüs yetmezliğiyle seyreden bir hastalık. 2002 yılından itibaren 20 Kasım Dünya KOAH Günü olarak kutlanıyor. Bu yıl Dünya KOAH Günü için ‘Akciğer işlevinizi bilin’ sloganı seçildi. Bu nedenle bilhassa 50 yaş ve üzeri sigara kullanan, mesleksel, çevresel maruziyetlerinin olduğu ve ailede KOAH hastası olan bireyler bilhassa göğüs hastalıkları uzmanlarından bir akciğer işlevlerini ölçtürmelerini, teneffüs denetim testlerine baktırmalarını tavsiye ediyorum. Her hastalıkta olduğu üzere erken teşhis ve tedavi değerli. Zira KOAH alevlenmelerle seyreden bir hastalık. Her alevlenme hastalığın ilerlemesine neden olurken, akciğer işlevlerindeki düşüşü artırıyor. Bu nedenle nefes açıcı sistemler başta olmak üzere tedavilerin erken devirde uygulanması önemli” açıklamalarında bulundu.
‘AKTİF SPOR HASTALIĞI YAVAŞLATIR’
Her KOAH hastasında kollayıcı tedbirlerden birinin aşılama olduğunu belirten Prof. Dr. Karadeniz, “Grip, zatürre, teneffüs, virüs, zona, boğmaca aşısını önermekteyiz. Ayrıyeten KOAH hastasının etkin olarak spor yapması yeniden hastalığın ilerlemesini yavaşlatması açısından önerdiğimiz bir tedavi biçimidir. KOAH olan hastalarımızın nizamlı olarak göğüs hastalıkları uzmanlarınca en gecikmeli olarak 3 ayda bir kesinlikle denetimlere gitmelerini öneriyorum. KOAH olmayan ve sigara kullanan 50 yaş üzeri şahısların bir teneffüs işlev testi ve akciğer grafisi takiplerini yaptırmalarını tavsiye ederim. Sağlıklı beslenmeleri, uyku nizamı, günlük nizamlı faal ömür, spor yapmaları, kendi yaş aralıklarına uygun aşılamalarını tertipli yapmaları ve çevresel her türlü kimyasal yahut toz verici maruziyetlerden uzak kalmaları en değerli tavsiyelerimiz. Semptomları nefes darlığı, öksürük ve balgamdır. Lakin erken devirdeki semptom bilhassa eforla olan bir nefes darlığı halinde görülür. Örneğin; kişi merdiven çıkarken yahut yokuş üst çıkarken nefes almakta zorlanıyorsa bu KOAH belirtisi olabilir. Birçok hastamız nefes darlığını gerek içmiş olduğu sigaraya gerekse yaşına bağlayarak daha geç doktora başvurmakta. Bu nedenle yokuş, merdiven çıkarken yaşanılan nefes darlığı bizim için kıymetli. Düz yolda nefes darlığı varsa ya da yolda durup dinlenme gereksinimi duyuyorsa bu önemli bir teneffüs semptomudur. Hastalık çok ilerlediğinde teneffüs yetmezliği yapıyor. Akciğer işlevini tam gerçekleştiremediği için teneffüs yetmezliği olarak dediğimiz basınçlı hava besleyici aygıtlarına muhtaçlıklar duyuyor” dedi.
‘YOLDA YÜRÜYEMİYORUM, MERDİVEN ÇIKAMIYORUM’
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi’nde tedavisi süren KOAH hastası olan Mustafa Kaya (78), “5 yıldır KOAH hastasıyım. Yolda yürüyemiyorum, merdiven çıkamıyorum, en ufak bir nefes almakta dahi zahmet çekiyorum. Kalbim duracak üzere oluyor. Hastalığımın en büyük nedeni sigara, 70 yıldır içiyorum. Sigaraya erken başlamak kendime yaptığım en büyük kötülük oldu. Geçen yıl 15 gün ağır bakımda kaldım. Bu yıl ise 12’nci günüm ve dün ağır bakımdan çıktım. KOAH hastası demek, yarı meyyit demektir. Günlük hayatımda hiçbir şey yapamıyorum ne kendimle ne de ailemle vakit geçiremiyorum. Hayatımı basınçlı hava besleyici aygıtlarına bağı olarak devam ettiriyorum. Şu an hastanedeyim ancak konutta de bütün aygıtlar var. Taburcu olduktan sonra da konutta yeniden bu aygıtlarla yaşıyorum, bu nedenle dışarıya çıkmakta çok zahmet çekiyorum. Özelikle gençlere, sigara içmemelerini tavsiye ederim. Okula giden çocukların elinde sigara görünce üzülüyorum. Sigara içmek yerine spor yapsınlar, kendilerine erken yaşlardan itibaren düzgün baksınlar” diye konuştu.
(DEMİRÖREN HABER AJANSI)